Diş Hekimliğinde Diyabet
14 Nisan 2022

Diyabet  Nedir?

Diyabet  Nedir?

Diyabet, vücudunuzunsa pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettiği insülin hormonunun etkili bir şekilde kullanılamaması durumun da gelişen ve ömür boyu süren bir hastalıktır. Sonuç olarak kişi, yediği besinlerden kana geçen şekeri yani glikozu kullanamaz ve kan şekeri yükselir (hiperglisemi).


Yediğimiz besinlerin özellikle karbonhidrat içeren besinlerin çoğu vücutta enerji için kullanılmak üzere glikoza dönüştürülür. Midenin arka yüzeyinde yerleşik bir organ olan pankreas, kaslarımızın ve diğer dokuların kandan glikozu alıp enerji olarak kullanmalarını sağlayan "insülin" adı verilen bir hormon üretir. Besinlerle kana geçen glikoz, insülin hormonu aracılığı ile hücrelere girer. Hücreler glikozu yakıt olarak kullanır . Eğer glikoz miktarı vücudun yakıt ihtiyacından fazla ise karaciğerde (şeker deposu=glikojen), yağ dokusunda depolanır.


Diyabeti olmayan bir birey kan şekeri düzeyi açlık halinde 120 mg/dl, tokluk halinde (yemeğe başladıktan iki saat sonra) 140 mg/dl’nin üstüne çıkmaz. Açlıkta veya toklukta ölçülen kan şekeri düzeyinin bu değerlerin üstünde olması diyabetin varlığını gösterir.


Bir kişinin diyabetli olup olmadığı Açlık Kan Şekeri (AKŞ) ölçümü veya Oral Glikoz Tolerans Testi (OGTT) yapılarak saptanır. AKŞ ölçümü 100-125 mg/dl olması gizli şeker (pre-diyabet) sinyalidir. AKŞ ölçüm sonucunun 126 mg/dl veya daha fazla olması diyabetin varlığını gösterir.


OGTT’de glikozdan zengin sıvı aldıktan 2 saat sonraki kan şekeri değeri önemlidir. İkinci saat kan şekeri ölçümü 140-199 mg/dl ise gizli şeker, 200 mg/dl veya daha yüksek ise diyabet tanısı konulur.

Diyabet ağız sağlığını nasıl etkiler?

Diyabet sistemik bir hastalık olduğu için ağız içinde de etkili olur. Dokuların beslenmesi zorlaşır ve diğer organlarda olduğu gibi ağızda da hastalıkların gelişmesi kolaylaşır.

Diyabette vücudun savunma sistemi zayıftır; ağız içi sorunlarının çözümü daha çok zaman alır. Bunların yanı sıra ağız içi yaraları, diş apseleri ve diş eti hastalıkları da kan şekerinin yükselmesine neden olur.

 Tükürük, fizyolojik ağız temizliğinde önemli bir faktördür. Diyabette tükürüğün azalması ve yoğunluğunun artması fizyolojik ağız temizliğini güçleştirir. Temizlenemeyen yiyecek artıkları üzerinde bakteriler hızla çoğalır ve dental plak (diş kiri ) oluşumunu hızlandırır. Dental plak, diş çürüğü ve diş eti hastalıklarının temel nedenidir.

Diyabetli kişilerin özel gereksinimleri vardır ve diş hekiminiz sizin de yardımınızla bu gereksinimleri karşılayabilecek donanıma sahiptir. Diş hekiminize durumunuzdaki herhangi bir değişikliği ve almakta olabileceğiniz herhangi bir ilacı bildirin.


Özetle yüksek kan şekeri ağız içi sorunlarını; ağız içi sorunları da kan şekeri yükselmesini tetikler. Bu kısır döngü diyabetin ağıza verdiği zararları artırır. Diyabetli hastalarda yara yeri iyileşmesi zor olduğu için diş tedavilerinden önce diyabet kontrol altına alınmalıdır.

Diyabetin farkındayım, hayatın yanındayım